Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest chorobą autoimmunologiczną, która atakuje tkankę łączną – głównie stawy – powodując ból, sztywność i obrzęk. Schorzenie ma charakter przewlekły i postępujący. Może doprowadzić do trwałego uszkodzenia stawów oraz innych powikłań zdrowotnych ze strony narządów zewnętrznych. Reumatoidalne zapalenie stawów wymaga podejścia interdyscyplinarnego – w tym często również pomocy podologicznej, mającej na celu złagodzenie objawów, a tym samym poprawę funkcjonowania i jakości życia pacjentów.
Czym jest i jakie są przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów?
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) jest przewlekłą, autoimmunologiczną chorobą tkanki łącznej. W jej przebiegu układ odpornościowy niesłusznie atakuje tkanki własnego organizmu – w tym przypadku stawy. Nieznany czynnik powoduje, że błona maziowa odpowiada stanem zapalnym, który niszczy chrząstki, więzadła, ścięgna i kości. Pojawia się obrzęk i ból, a z czasem również problemy z poruszaniem się i wtórne zmiany zwyrodnieniowe i powikłania układowe. Proces ten jest nieodwracalny. Reumatoidalne zapalenie stawów przebiega z okresami remisji i zaostrzeń. Choroba jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawności.
Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów nie zostały poznane. Przypuszcza się, że do choroby prowadzi kilka czynników. Są to m.in.:
- predyspozycje genetyczne,
- nieprawidłowe działanie układu odpornościowego,
- silny stres,
- przebyte infekcje (głównie wirusowe).
Jakie są objawy reumatoidalnego zapalenia stawów?
Początkowe objawy reumatoidalnego zapalenia stawów to zmęczenie, utrata wagi, zmniejszenie apetytu, wzmożona potliwość. Często pojawiają się zaburzenia ukrwienia palców oraz ich drętwienie. Stawy mogą być ocieplone i zaczerwienione.
Stawowe objawy RZS to:
- ból i sztywność,
- ograniczenie ruchomości,
- obrzęk,
- tkliwość stawów podczas ucisku,
- zaniki mięśni,
- zmniejszenie siły mięśni,
- deformacje.
W przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów pojawia się szereg objawów pozastawowych, które mogą dotyczyć wszystkich układów w ciele. Pozastawowe objawy RZS to m.in.:
- guzki reumatoidalne (w okolicy stawów i na narządach wewnętrznych),
- uszkodzenie zastawek serca,
- miażdżyca i jej powikłania (m.in. niewydolność serca),
- zapalenie opłucnej,
- osteoporoza,
- zespół suchości oka,
- pogorszenie wzroku,
- anemia,
- uszkodzenie nerek.
Reumatoidalne zapalenie stawów – wpływ na stopy
W przebiegu RZS w obrębie stóp może dojść do różnego rodzaju zmian patologicznych spowodowanych przewlekłym i postępującym procesem chorobowym. Ich skutkiem jest szereg nieprawidłowości i dolegliwości. Zalicza się do nich m.in.:
- palce młoteczkowate,
- paluch koślawy,
- skrzywienie palców,
- palce jeździeckie,
- podwichnięcia i zwichnięcia stawów,
- zapalenie kaletek maziowych,
- płaskostopie,
- obrzęk,
- zaniki mięśni,
- zaburzenia czucia,
- ból,
- trudności z poruszaniem się (szczególnie po nocy lub dłuższym odpoczynku – tzw. sztywność poranna).
Reumatoidalne zapalenie stawów często przyczynia się do szeregu problemów podologicznych. Deformacje sprzyjają tworzeniu się modzeli, bolesnych odcisków, pęknięć skóry, ran, a także wrastaniu paznokci.
Pacjenci z reumatoidalnym zapaleniem stawów w gabinecie podologicznym
Rolą podologa w przypadku pacjentów z reumatoidalnym zapaleniem stawów jest zapobieganie i leczenie problemów podologicznych, które są następstwem zmian w stawach spowodowanych przewlekłym stanem zapalnym. Podstawą jest regularna pielęgnacja – pedicure podologiczny. Podczas zabiegu specjalista skraca płytkę paznokciową, a także usuwa hiperkeratozy i ewentualne zmiany skórne (np. hiperkeratozy, modzele, odciski).
Podolog pomaga dopasować odpowiednie obuwie. Źle dobrane buty (np. zbyt ciasne) sprzyjają powstawaniu schorzeń podologicznych. W razie potrzeby specjalista przeprowadza komputerowe badanie stóp skanerem 3D i na tej podstawie wykonuje indywidualne wkładki ortopedyczne lub ortezy. Pozwalają one odciążyć stopę i rozluźnić tkanki oraz poprawić biomechanikę chodu, co ma wpływ na cały układ ruchu.
Osoby chorujące na reumatoidalne zapalenie stawów i zmagające się z problemami w obrębie stóp mogą zapisać się na konsultację podologiczną w Instytucie Podologii/Wielkopolskim Centrum Podologii w Poznaniu. Zapisy przyjmujemy telefonicznie pod numerem +48 61 826 84 96 lub +48 602 347 159.
