Zapytaj podologa o: palce młotkowate
Palce młotkowate to jedna z najczęstszych deformacji w obrębie palców stóp. Zaburzenie może mieć różny stopień nasilenia. W łagodnych przypadkach nie wpływa na funkcjonowanie pacjenta i stanowi raczej problem natury estetycznej. Zdarza się jednak, że znacznie utrudnia codzienną aktywność i jest przyczyną nieprzyjemnych dolegliwości. Na pytania, czym są palce młotkowate, jakie są ich objawy, przyczyny i leczenie, odpowiada mgr Agnieszka Nowaczyk-Panasiuk, podolog z Instytutu Podologii w Poznaniu.
Czym charakteryzują się palce młotkowate?
Palce młotkowate (lub młoteczkowate) to zniekształcenie, które polega na ustawieniu stawów międzypaliczkowych bliższych w przykurczu zgięciowym. Często obecny jest jednoczesny przeprost w stawach śródstopno-paliczkowych. W efekcie palec zgina się w kierunku podeszwowym. Defekt ten może być:
- korektywny – palec można wyprostować ręką,
- utrwalony – palca nie udaje się wyprostować ręką.
Palce młotkowate to deformacja, która dotyczy palców od II do V. Może dotyczyć tylko jednego palca lub kilku jednocześnie.
Jak wygląda palec młotkowaty? Jest on charakterystycznie zgięty w kształt litery V. Najczęściej w miejscu najbardziej wysuniętym do góry obecny jest nagniotek. Przy bardziej zaawansowanych zmianach obecne są dolegliwości bólowe, które uniemożliwiają noszenie obuwia. Palce młoteczkowate sprzyjają tworzeniu się modzeli, a nawet ran.
Jakie są przyczyny powstawania palców młotkowatych?
Za palce młotkowate mogą odpowiadać czynniki genetyczne, które determinują charakterystyczną budowę stopy. Deformacja zwykle pojawia się u osób mających zbyt długie palce – szczególnie palec II. Podczas chodzenia są one nadmiernie obciążane. Zaobserwowano także, że palce młoteczkowate częściej występują u kobiet niż u mężczyzn.
Inne przyczyny palców młotkowatych to:
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- paluch koślawy,
- zaburzenia w funkcjonowaniu mięśni kończyn dolnych,
- nadwaga i otyłość,
- cukrzyca,
- urazy stóp i palców,
- urazy nerwów obwodowych,
- bezwład lub paraliż,
- długotrwałe obciążenie przedniej części stopy.
Jednak najczęstszą przyczyną palców młoteczkowatych jest noszenie nieodpowiedniego obuwia. Mowa o butach za małych, za ciasnych, z wąskimi czubkami, a także takich, które wymagają zginania palców, aby nie zsuwały się ze stopy (np. klapki).
Jak podolog może pomóc przy palcach młotkowatych?
W przypadku palców młotkowatych podolog może wykonać ortezy indywidualne, których kształt jest dostosowywany do specjalnych potrzeb pacjenta. Ich zadaniem jest stabilizacja, odciążenie, unieruchomienie, eliminowanie dolegliwości bólowych, a także korekta drobnych deformacji. Ważne jest, aby zabezpieczyć place przed naciskiem od strony grzbietowej i podeszwowej.
Ponadto podolog może włączyć działania terapeutyczne przy powikłaniach palców młotkowatych (odciski, modzele, rany). Udziela także niezbędnych wskazówek dotyczących doboru odpowiedniego obuwia, codziennej pielęgnacji stóp, prostych ćwiczeń mających na celu wzmocnienie i relaksację nadmiernie napiętych mięśni.
Źródło:
K. Kłosińska, E. Jaworska, A. Pawelczyk-Klimaszewska, Wpływ wybranych deformacji na stan skóry i paznokci stóp, “Kosmetologia Estetyczna” 2018, nr 2, s. 212-216.