Róża – bakteryjna choroba skóry
Podczas konsultacji podologicznych podolog spotyka się również z przypadkami chorób infekcyjnych i zakaźnych, które obejmują kończyny dolne. Jednym z takich schorzeń jest róża. Wywołuje ją zakażenie paciorkowcami. Dowiedz się, jakie są objawy róży i poznaj czynniki ryzyka zachorowania.
Jakie są przyczyny róży?
Róża jest chorobą zakaźną, która obejmuje skórę i tkankę podskórną. Charakteryzuje się ostrym stanem zapalnym wywołanym przez paciorkowce grupy A (głównie Streptococcus pyogenes). Niekiedy przyczyną są również inne paciorkowce.
Zakażenie paciorkowcami następuje poprzez bezpośredni kontakt z nosicielami paciorkowców – również bezobjawowymi. Patogeny dostają się do organizmu przez uszkodzoną skórę lub błony śluzowe (np. po otarciu naskórka lub przy zaburzeniach krążenia żylnego). Zdarza się, że bakterie przedostają się do skóry z zakażeń wewnątrzustrojowych.
Róża – czynniki ryzyka
Na zachorowanie narażone są głównie osoby w starszym wieku oraz małe dzieci. Do innych czynników ryzyka róży zalicza się:
- zaburzenia immunologiczne,
- zakażenia grzybicze,
- owrzodzenia skórne,
- zapalne choroby skóry przebiegające ze świądem,
- cukrzycę,
- przewlekły obrzęk (upośledzony drenaż limfatyczny),
- zakrzepicę żył głębokich,
- stan po operacji żylaków,
- nadużywanie alkoholu.
Jakie są objawy róży?
Róża ma nagły początek i szybki przebieg. Najczęściej zmiany chorobowe lokalizują się na podudziach, nieco rzadziej na twarzy lub kończynach górnych.
Objawy róży to:
- silne zaczerwienienie skóry,
- obrzęk skóry,
- świąd i pieczenie skóry,
- wyraźne odgraniczenie skóry chorej od zdrowej,
- drobne wybroczyny na skórze,
- linijne zaczerwienienia skóry wzdłuż naczyń chłonnych,
- powiększenie i tkliwość sąsiednich węzłów chłonnych,
- obrzęk kończyny,
- objawy ogólne (złe samopoczucie, wysoka gorączka, dreszcze).
Klinicznie wyróżnia się:
- różę krwotoczną – charakteryzuje się występowaniem wylewów krwawych,
- różę pęcherzową – charakteryzuje się pęcherzami wypełnionymi płynem surowiczym i oddzielaniem się naskórka,
- różę wędrującą – charakteryzuje się szerzeniem choroby drogą naczyń limfatycznych,
- różę zgorzelinową – charakteryzuje się zmianami martwiczymi.
W sytuacji, gdy zachorowania nawracają, a zmiany chorobowe lokalizują się w tej samej okolicy, rozpoznaje się różę nawrotową.
Róża może powodować powikłania. Do najczęstszych należy zapalenie naczyń limfatycznych i żylnych, co zaburza krążenie. Inne skutki to: ropowica, nasilony obrzęk kończyn (słoniowacizna), powikłania ropne, sepsa.
Diagnostyka i leczenie róży
Róża jest rozpoznawana na podstawie obrazu klinicznego i badania fizykalnego. Niekiedy może być konieczne wykonanie badań laboratoryjnych (CRP, ASO, morfologia krwi) lub obrazowych (USG), aby potwierdzić diagnozę i wykluczyć inne choroby.
Leczenie róży polega na zastosowaniu antybiotykoterapii. Najczęściej stosuje się antybiotyki z grupy penicylin lub ich pochodne. Dodatkowo można stosować leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe oraz poprawiające krążenie. W cięższych przypadkach konieczna jest hospitalizacja. Pomocniczo w terapii dobrze sprawdzają się także chłodne okłady.
Profilaktyka róży
Można zmniejszyć ryzyko zachorowania dzięki stosowaniu się do zasad profilaktyki. Jedną z nich jest uważna obserwacja skóry pod kątem występowania na niej wszelkiego rodzaju ran, uszkodzeń lub otarć naskórka, które stanowią wrota zakażenia paciorkowcowego. Dlatego osobom z grupy ryzyka (m.in. cukrzyca, niewydolność krążenia, żylaki) wskazane są regularne wizyty u podologa i pedicure podologiczny. W czasie zabiegu specjalista nie tylko usuwa hiperkeratozy, ale także dokładnie ogląda stopy. Ponadto pielęgnacja wykonana przez profesjonalistę wiąże się z bardzo niskim ryzykiem skaleczenia (np. podczas skracania płytki paznokciowej).
Profilaktyka róży obejmuje także:
- leczenie infekcji toczących się w organizmie,
- dbanie o odporność organizmu poprzez prowadzenie zdrowego stylu życia,
- regularne badania kontrolne,
- leczenie chorób podstawowych.
Należy pamiętać, że po przechorowaniu róży organizm nie nabywa odporności. Dlatego może dojść do ponownego zakażenia.