Reumatoidalne zapalenie stawów – objawy, przyczyny i wpływ na zdrowie stóp
Reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) to przewlekła choroba autoimmunologiczna, która atakuje przede wszystkim stawy, wywołując stan zapalny i bolesne dolegliwości. Choć zazwyczaj dotyczy rąk, choroba często wpływa także na zdrowie stóp, powodując deformacje, obrzęki i utrudniając codzienną aktywność.
Osoby z RZS powinny szczególnie dbać o zdrowie stóp, co może być łatwiejsze dzięki specjalistycznej opiece podologicznej.
Co to jest reumatoidalne zapalenie stawów?
Reumatoidalne zapalenie stawów to przewlekła choroba autoimmunologiczna, w której organizm atakuje własne tkanki – w tym przypadku tkankę łączną. RZS powoduje ból, sztywność oraz obrzęk stawów, co prowadzi do ich stopniowej deformacji i ograniczenia ruchomości. Schorzenie przebiega z okresami zaostrzeń i remisji.
W przebiegu RZS proces zapalny w pierwszej kolejności obejmuje błonę maziową stawów. W efekcie dochodzi do jej pogrubienia i powiększenia się, a tym samym zniszczenia struktur sąsiadujących.
Szczyt zachorowalności na RZS przypada w 4. i 5. dekadzie życia. Kobiety chorują nawet 3 razy częściej niż mężczyźni.
Jakie są przyczyny RZS?
Dokładna przyczyna RZS pozostaje dotąd nieznana. Istnieje wiele czynników, które mogą zwiększyć ryzyko jej wystąpienia, m.in.:
- predyspozycje genetyczne,
- zakażenie bakteryjne lub wirusowe inicjujące odpowiedź zapalną,
- defekt układu odpornościowego.
Coraz więcej mówi się o tym, że do rozwoju reumatoidalnego zapalenia stawów może predysponować przewlekły stres oraz palenie papierosów.
Objawy reumatoidalnego zapalenia stawów
RZS charakteryzuje się nasilającymi się objawami, które mogą występować w różnym stopniu nasilenia. Do głównych symptomów zaliczamy:
- ból i sztywność stawów – szczególnie rano lub po dłuższym odpoczynku,
- obrzęki i zaczerwienienie – skóra wokół stawów może być czerwona i ciepła,
- osłabienie i zmęczenie – stan zapalny może wywoływać ogólne uczucie zmęczenia,
- deformacje stawów – długotrwałe RZS może prowadzić do zmian kształtu stawów, zwłaszcza w palcach rąk i stóp.
W przebiegu RZS obecne są także zmiany pozastawowe. Im dłuższy i cięższy przebieg choroby, tym są one bardziej zaawansowane. Są to m.in.:
- guzki reumatoidalne (bolesne guzki umiejscowione pod skórą),
- przyspieszony rozwój miażdżycy,
- kardiomiopatia,
- osteoporoza,
- zespół suchości,
- uszkodzenie nerek.
Zdarzają się także ciężkie powikłania (np. zawał mięśnia sercowego), które mogą skutkować przedwczesnym zgonem osoby chorej na RZS.
Reumatoidalne zapalenie stawów a zdrowie stóp
Stopy są jednym z najczęściej dotkniętych obszarów w RZS, co może znacząco wpływać na komfort życia pacjenta. Choroba powoduje stan zapalny w stawach skokowych i śródstopia, prowadząc do ich osłabienia i deformacji.
U pacjentów z RZS często obserwuje się płaskostopie, które z czasem pogłębia się, zwiększając obciążenie stawów i nasilając ból. Dodatkowo, obrzęki i deformacje w stawach stóp mogą prowadzić do powstawania nagniotków i bolesnych odcisków, co dodatkowo zwiększa dyskomfort.
Chorzy na RZS często borykają się z szeregiem dolegliwości w obrębie stóp, takimi jak:
- deformacje palców (najczęściej dochodzi do tzw. „palców młotkowatych” i „palców szponiastych”),
- płaskostopie,
- nagniotki i modzele (skutek zmienionego rozkładu obciążenia stopy).
Rola podologii w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów
Podolog może pomóc w zmniejszeniu bólu i poprawie komfortu życia pacjenta poprzez odpowiednią pielęgnację, stosowanie specjalistycznych wkładek oraz doradztwo dotyczące obuwia i codziennej pielęgnacji.
W zależności od stopnia zaawansowania choroby, podolog może zaproponować pacjentom różne metody wspierające zdrowie stóp:
- indywidualne wkładki ortopedyczne,
- usuwanie nagniotków i modzeli,
- korekcja deformacji poprzez zastosowanie odpowiednich ortez,
- pomoc w dopasowaniu obuwia,
- pedicure podologiczny,
- wskazówki dotyczące codziennej pielęgnacji stóp.
Dzięki regularnym wizytom w gabinecie podologicznym wzrasta szansa na wczesne wykrycie nieprawidłowości, a tym samym zapobieganie ich rozwojowi i powikłaniom poprzez wdrożenie odpowiedniej terapii podologicznej.
