Jakie są skutki noszenia niedopasowanego obuwia? Wywiad z podologiem

Noszenie niedopasowanego obuwia to nie tylko brak wygody. To również poważne konsekwencje zdrowotne. Co grozi nam, gdy nosimy nieodpowiednie buty? Czym kierować się przy wyborze obuwia? Jak mogą pomóc indywidualne wkładki ortopedyczne? Na te pytania odpowie specjalista podolog z Instytutu Podologii w Poznaniu, mgr Agnieszka Nowaczyk-Panasiuk.

Angelika Janowicz: Co to znaczy, że obuwie jest niedopasowane?

Agnieszka Nowaczyk-Panasiuk: Źle dopasowane obuwie można poznać po tym, że czujemy w nim dyskomfort. Buty nas uwierają, obcierają, nie jesteśmy w stanie wytrzymać w nich zbyt długo. Stopa pozostaje w nienaturalnej pozycji.

Buty mogą być też niedopasowane do sytuacji i aktywności. Musimy pamiętać, że powinniśmy mieć specjalne obuwie przeznaczone do biegania, do długich wędrówek, do pracy, na każdą porę roku. Nie każde buty sprawdzają się w każdych warunkach.

Jakie są skutki noszenia źle dobranych butów?

Konsekwencje noszenia niedopasowanych butów są rozmaite. Jako pierwszy zawsze pojawia się dyskomfort. Nie czujemy się dobrze w złym obuwiu. Przeszkadza nam ono w chodzeniu i wykonywaniu aktywności. Zdarza się, że dyskomfort przeradza się w ból. Dolegliwości te mijają po zdjęciu butów i odpoczynku.

Gdy mimo tych sygnałów ostrzegawczych nadal nosimy niedopasowane obuwie, pojawiają się zmiany chorobowe. Są to m.in. modzele, bolesne odciski i otarcia naskórka. Złe buty mogą prowadzić też do wrastania paznokci, wkręcania się paznokci, palucha koślawego i innych deformacji. Te dolegliwości nie mijają po zdjęciu obuwia, ale wymagają specjalistycznego leczenia.

Noszenie niedopasowanych butów ma negatywne skutki nie tylko dla stóp, ale dla całego układu ruchu…  

Zgadza się. Nieodpowiednie obuwie może doprowadzić do zapalenia stawów. Złe buty powodują, że stopa nie ma prawidłowych punktów podparcia, a ciężar całego ciała rozkłada się nieprawidłowo. Z czasem zaczynamy czuć ból kolan i bioder. Ciasne buty utrudniają przepływ krwi. W konsekwencji pojawia się drętwienie nóg, zaburzenia czucia, żylaki, obrzęki.

Czy podolog pomaga dopasować odpowiednie obuwie?  

Tak. W czasie konsultacji podologicznej udzielamy wskazówek dotyczących doboru odpowiedniego obuwia. Nie tylko tego na co dzień, a szczególnie butów dla biegaczy i innych sportowców lub osób z różnego rodzaju deformacjami.

Jakie powinny być idealne buty? 

Buty, w których czujemy się komfortowo. Buty, które nie uciskają i nie obcierają. Mają odpowiedni rozmiar. Obuwie nie może być za małe, ale nie może być też za duże. Nie może też mieć zbyt wąskiej lub zbyt szerokiej podeszwy.

Zawsze zalecam, aby mierzyć buty przed ich zakupem. Najlepiej wybrać się do sklepu w godzinach popołudniowych, bo wtedy stopa zwykle jest nieco opuchnięta. Należy założyć oba buty. Pobyć w nich przez chwilę. Przejść kilka kroków po sklepie. Buty muszą być dopasowane już na tym etapie. Nie powinniśmy kupować mniejszych w nadziei, że się “rozejdą”.

Dobre buty powinny być dopasowane do rodzaju aktywności. I mieć dobrą jakość. Najlepsze są buty wykonane z naturalnych materiałów, bo pozwalają stopie oddychać, a to zapobiega powstawaniu jeszcze innych problemów podologicznych – na przykład grzybicy stóp.

Jakie są najczęściej popełniane błędy przy wyborze butów? 

Najczęściej kupowane są buty o złym rozmiarze. Nie tylko za małe, ale też za duże. Mówimy: wepcham watę do czubków lub założę grubszą skarpetkę. Ale to tak niestety nie działa. Za luźne buty powodują obciążenie mięśni nóg, bo palce są odpowiedzialne na ich utrzymanie.

Częstym błędem jest wybieranie butów zbyt wąskich lub ze zwężanymi noskami. One oczywiście wyglądają bardzo dobrze. Ale częste noszenie takiego obuwia przyczynia się do bardzo bolesnego problemu, jakim jest wrastanie paznokci.

Wiele osób nie patrzy też na materiał, z którego wykonane są buty. Warto zwracać na to uwagę. To nie tylko trwałość takiego obuwia, ale też nasz komfort i zdrowie. Lepiej zainwestować niż zmagać się później z problemami w obrębie stóp i całego układu ruchu.

Z pomocą mogą przyjść też indywidualne wkładki ortopedyczne. 

Zgadza się. Jest to zaopatrzenie, z którego często korzystamy u naszych pacjentów. Indywidualne wkładki ortopedyczne to wkładki do butów, które są dopasowywane do każdej osoby na podstawie komputerowego badania stóp. Oznacza to, że nie ma dwóch takich samych wkładek. Co więcej, wkładki dobierane są do konkretnych butów i aktywności.

Indywidualne wkładki ortopedyczne wspierają stopę, pobudzają mięśnie i wspierają łańcuch kinematyczny ciała. Dzięki nim masa ciała rozkłada się równomiernie, a stopy są dobrze podparte o podłoże. Wkładki stabilizują i odciążają piętę, zwiększają komfort chodzenia, ale też stanowią zabezpieczenie przed kontuzjami.

Jak powstają indywidualne wkładki ortopedyczne u podologa?

W pierwszej kolejności wykonujemy komputerowe badanie stóp podoskopem. Dzięki temu możemy zaobserwować ułożenie stóp i ich nacisk na podłoże. Na tej podstawie podolog wybiera rozmiar i model wkładki. Następnie dopasowuje ją do kształtu stopy. Wkładka jest gotowa w kilka minut.

Czy z indywidualnych wkładek może skorzystać każda osoba? 

Tak. Wykonujemy wkładki ortopedyczne dla wszystkich osób, które tego potrzebują. Są to m.in. osoby chore na cukrzycę, osoby zmagające się z różnego rodzaju deformacjami i problemami w obrębie stóp, ale też biegacze i inni sportowcy.

Agnieszka Nowaczyk-Panasiuk
pionierka podologii w Polsce i założycielka Instytutu Podologii. Od prawie 30 lat prowadzi Instytut Podologii w Poznaniu, gdzie wiedza i doświadczenie spotykają się z empatią i troską o zdrowie pacjenta. Jej celem od początku było stworzenie miejsca, w którym każdy znajdzie profesjonalną pomoc, zrozumienie i poczucie bezpieczeństwa.