Choroby stóp u osób starszych. Jak utrzymać zdrowe stopy w późniejszym wieku?
Zdrowie stóp u osób starszych zasługuje na szczególną uwagę. Z wiekiem stopy ulegają naturalnym zmianom. Część z nich może prowadzić do różnorodnych problemów zdrowotnych, które wymagają specjalistycznego leczenia. Zrozumienie tych zmian oraz świadome dbanie o stopy stanowi element profilaktyki schorzeń podologicznych oraz przyczynia się do lepszego komfortu życia.
Zmiany stóp wraz z wiekiem
Wraz z upływem lat i postępem procesu starzenia się organizmu stopa przechodzi znaczące zmiany, które mogą wpłynąć na komfort życia i zdrowie. Skóra staje się cieńsza, mniej elastyczna i bardziej podatna na urazy. Traci także zdolność do szybkiej regeneracji, co ma istotny wpływ na gojenie się ran. U seniorów zmniejsza się ilość podskórnej tkanki tłuszczowej, która dotychczas amortyzowała każdy krok. Zmiany te prowadzą do zwiększonego ryzyka powstawania otarć, pęcherzy i innych urazów skóry.
U osób starszych często dochodzi do rozluźnienia więzadeł i zwiotczenia mięśni. Stopa staje się szersza i dłuższa. Zmiany w strukturze kostnej i stawowej powodują, że łuki stopniowo tracą swoją sprężystość. Może to prowadzić do nierównomiernego rozkładu ciężaru ciała, co wpływa na chód, równowagę i może także zwiększać ryzyko upadków.
Ponadto wraz z wiekiem, zmniejsza się wrażliwość stóp, co może prowadzić do niezauważenia drobnych urazów, co jest szczególnie niebezpieczne u osób cierpiących na takie schorzenia jak cukrzyca.
Paznokcie stóp mogą stawać się grubsze, bardziej kruche, a ich wzrost może zwolnić. Zmiany te utrudniają właściwą pielęgnację paznokci i zwiększają ryzyko wrastania paznokci oraz infekcji.
Najczęstsze schorzenia podologiczne u seniorów
Najczęściej występujące schorzenia w obrębie stóp i paznokci u osób starszych to:
- Deformacje w obrębie stóp
Deformacje zaburzają biomechanikę chodu oraz są przyczyną bólu, dyskomfortu i trudności w dopasowaniu odpowiedniego obuwia. Stanowią także czynnik ryzyka powstawania modzeli i bolesnych odcisków. - Modzele i odciski
Powstają zwykle w wyniku noszenia nieodpowiedniego obuwia, ale mogą być też efektem zmian w strukturze kostnej stopy. Są to obszary zgrubiałej skóry, które mogą być bolesne i utrudniać chodzenie. - Grzybica stóp i paznokci
Słabsza odporność u osób starszych sprzyja rozwojowi infekcji grzybiczych. Grzybica stóp może prowadzić do świądu, pieczenia, łuszczenia się skóry i nieprzyjemnego zapachu. - Pękające pięty
Sucha skóra na stopach jest częstym problemem u osób starszych. Pęknięcia na piętach mogą być głębokie i bolesne, a nawet prowadzić do infekcji. - Płaskostopie
Rozwija się w wyniku utraty elastyczności łuku stopy. Prowadzi do bólu, zmęczenia nóg oraz problemów z równowagą. - Problemy w obrębie paznokci
To przede wszystkim zgrubienie płytki paznokciowej, wrastanie i wkręcanie paznokci oraz łamliwość paznokci.
Pielęgnacja stóp u osób starszych
Codzienna pielęgnacja stóp jest kluczowa dla utrzymania ich zdrowia i komfortu, szczególnie u osób starszych. Podstawowe zasady pielęgnacji stóp to:
- Regularne nawilżanie stóp
Ze względu na suchość skóry ważne jest stosowanie kremów nawilżających, które pomagają utrzymać skórę stóp miękką i elastyczną. Szczególnie skuteczne są kremy zawierające mocznik i naturalne wyciągi. - Dobór odpowiedniego obuwia
Komfortowe, dobrze dopasowane obuwie jest niezbędne. Powinno zapewniać odpowiednie wsparcie łuku stopy, mieć antypoślizgową podeszwę i wystarczającą przestrzeń dla palców. Unikanie wąskich, ciasnych butów pomoże w zapobieganiu problemom takim jak haluksy, odciski czy wrastające paznokcie. - Codzienna kontrola stóp
Regularne sprawdzanie stóp pozwala na wczesne wykrywanie wszelkich urazów, otarć, pęcherzy, zmian skórnych czy problemów z paznokciami. Szczególnie uważne powinny być osoby z obniżoną wrażliwością stóp (m.in. Pacjenci z cukrzycą). - Odpowiednia higiena
Codzienne mycie stóp w ciepłej (nie gorącej wodzie), a następnie dokładne osuszenie (szczególnie w przestrzeniach między palcami) jest kluczowe w zapobieganiu infekcjom grzybiczym i bakteryjnym. - Regularne wizyty u podologa
Regularne kontrolne wizyty u podologa są ważne, szczególnie dla osób z już istniejącymi problemami podologicznymi. Specjalista może monitorować stan stóp, zajmować się czynnościami sprawiającymi trudności w samodzielnej pielęgnacji, diagnozować i prowadzić terapię schorzeń w obrębie stóp i paznokci oraz doradzać w kwestii odpowiedniej pielęgnacji stóp. - Ćwiczenia stóp
Proste ćwiczenia, takie jak zwijanie i rozciąganie palców czy obracanie stóp, mogą pomóc w utrzymaniu ruchomości stawów, siły mięśni i poprawie krążenia. - Zachowanie ostrożności podczas obcinania paznokci
Paznokcie należy obcinać prosto, unikając zaokrąglania krawędzi. W przypadku problemów z widocznością lub precyzją należy zwrócić się o pomoc do podologa. - Odpowiednie skarpetki
Należy wybierać skarpetki, które nie uciskają zbytnio stopy, są wykonane z materiałów oddychających i zapobiegają nadmiernemu poceniu się stóp.
Zdarza się, że konieczne jest dodatkowe wsparcie stóp. Podolog może dopasować odciążenia i ortezy, a także wykonać badanie stóp skanerem 3D i na podstawie uzyskanych parametrów wykonać indywidualne wkładki do butów.
