Neuropatia obwodowa
Neuropatie obwodowe to grupa zaburzeń wynikających z uszkodzenia nerwów obwodowych, które odpowiadają za przekazywanie sygnałów między ośrodkowym układem nerwowym (mózgiem i rdzeniem kręgowym) a resztą ciała. Prowadzi to do wystąpienia objawów, które znacząco wpływają na jakość życia pacjentów. Wczesna diagnostyka i rozpoczęcie leczenia są kluczowe dla zapobiegania postępowi choroby i zminimalizowania jej skutków. Dowiedz się, jakie są przyczyny i objawy neuropatii obwodowej.
Jakie są przyczyny neuropatii obwodowej?
Przyczyną neuropatii obwodowej jest uszkodzenie nerwów. Za taki stan odpowiada szereg różnorodnych czynników. Do najczęstszych zalicza się:
Cukrzyca
Cukrzyca jest najczęstszą przyczyną neuropatii obwodowych. Wysoki poziom glukozy we krwi może prowadzić do uszkodzenia naczyń krwionośnych zaopatrujących nerwy, co skutkuje ich degeneracją.
Choroby autoimmunologiczne
Choroby autoimmunologiczne, takie jak zespół Guillaina-Barrégo, toczeń rumieniowaty układowy czy reumatoidalne zapalenie stawów, mogą prowadzić do neuropatii.
Infekcje
Niektóre infekcje bakteryjne i wirusowe, takie jak borelioza, wirus HIV, półpasiec czy zapalenie wątroby typu C, mogą prowadzić do uszkodzenia nerwów obwodowych.
Urazy mechaniczne
Urazy mechaniczne, takie jak złamania, urazy przeciążeniowe (zespół cieśni nadgarstka), mogą skutkować uszkodzeniem nerwów obwodowych.
Czynniki toksyczne
Długotrwałe narażenie na toksyny, takie jak alkohol, metale ciężkie (ołów, rtęć) oraz niektóre leki (np. chemioterapeutyki), może prowadzić do uszkodzenia nerwów obwodowych.
Jakie są objawy neuropatii obwodowej?
Objawy neuropatii obwodowych mogą być różnorodne i zależą od tego, jaki rodzaj nerwów został uszkodzony (czuciowy, ruchowy, autonomiczny).
Objawy czuciowe
Objawy neuropatii czuciowej to:
- drętwienie i mrowienie kończyn,
- ból neuropatyczny (ostry, palący, przeszywający lub kłujący, który często nasila się w nocy),
- nadwrażliwość na dotyk i zmiany temperatury,
- osłabione czucie.
Objawy ruchowe
Objawy neuropatii ruchowej to:
- osłabienie i zaniki mięśni,
- zaburzenia koordynacji i trudności z wykonywaniem precyzyjnych ruchów,
- skurcze i drżenie mięśni.
Objawy autonomiczne
Neuropatia autonomiczna może przebiegać bezobjawowo lub objawiać się zaburzeniami ze strony narządów wewnętrznych – w zależności od tego, jaki nerw uległ uszkodzeniu. W jej przebiegu występują m.in.:
- zaburzenia ze strony układu krążenia (np. zaburzenia regulacji ciśnienia krwi i rytmu serca),
- zaburzenia trawienia (np. przewlekłe zaparcia, biegunki, nudności),
- zaburzenia potliwości (zmniejszenie lub nadmierna potliwość),
- zaburzenia ze strony układu moczowo-płciowego (np. trudności z oddawaniem moczu, zaburzenia erekcji).
Objawem neuropatii autonomicznej mogą być także zaburzenia regulacji temperatury. Osoba chora odczuwa, że jej kończyny są przez cały czas ciepłe lub zimne niezależnie od temperatury otoczenia.
Jak wygląda leczenie neuropatii?
Leczenie neuropatii może być:
- przyczynowe,
- objawowe.
W pierwszym przypadku terapia ma na celu wyeliminowanie przyczyn neuropatii – np. w przypadku cukrzycy oznacza to kontrolę poziomu glukozy we krwi.
W leczeniu objawowym stosuje się różnego rodzaju leki (m.in. przeciwbólowe, przeciwpadaczkowe, przeciwzapalne, immunosupresyjne) oraz zabiegi fizykoterapeutyczne, które mają na celu złagodzenie nieprzyjemnych objawów.
Jeżeli dolegliwości dotyczą kończyn dolnych, w leczeniu objawowym neuropatii można wspomóc się terapią podologiczną.
Neuropatia – terapia podologiczna
Terapia podologiczna przy neuropatii opiera się o:
Ocenę stanu stóp
Regularne badania stóp są bardzo ważne dla pacjentów z neuropatią. Podolog powinien oceniać stan skóry, paznokci, a także obecność odcisków, modzeli, ran i innych zmian skórnych.
Profilaktyka i edukacja
Podolog zajmuje się edukacją pacjentów na temat pielęgnacji stóp, aby zapobiegać powikłaniom, takim jak owrzodzenia czy infekcje. Zaleca się m.in. noszenie odpowiedniego obuwia, unikanie chodzenia boso, prawidłowe przycinanie płytki paznokciowej, regularne usuwanie martwego naskórka (np. poprzez pedicure podologiczny).
Leczenie ran
W przypadku wystąpienia ran, podolog zajmuje się oczyszczaniem ran, zakładaniem specjalistycznych opatrunków oraz monitorowaniem procesu gojenia.